کدام جاندار رکورددار بیشترین زمان نگه داشتن نفس در ریههاست؟
شاید بیشترین زمانی که شما میتوانید نفس خود را در سینه حبس کنید از بیش از چند دقیقه تجاوز نکند و همین میزان کوتاه هم زمان زیادی برای ...
شاید بیشترین زمانی که شما میتوانید نفس خود را در سینه حبس کنید از بیش از چند دقیقه تجاوز نکند و همین میزان کوتاه هم زمان زیادی برای شما به حساب آید، اما این چند دقیقه برای حیوانی که طولانی ترین رکورد زمانی را در اختیار دارد چیز زیادی به حساب نمیآید.
اگر فکر میکنید که پستانداران دریایی قهرمانان حبس تنفسی هستند، درست حدس زدید. با این حال، در همین مورد نیز، بحث هایی وجود دارد.
بر اساس مدت زمان ثبت شده برای غواصی در زیر آب، این عنوان قهرمانی به نهنگهای غازنوک یا نوکدار میرسد. طی یک مطالعه ۵ ساله روی ۲۳ نهنگ، دانشمندان نهنگی را مشاهده کردند که نفس خود را به مدت حیرت آور ۳ ساعت و ۴۲ دقیقه حبس کرد. رکوردی که در مقایسه با رکورد جهانی انسان به مدت ۲۴ دقیقه و ۳۷ ثانیه بسیار شگفت انگیز است.
با این حال، میانگین مدت زمان غواصی برای این نهنگ ها ۵۹ دقیقه بود که تنها ۵ درصد آن ها فراتر از ۱ ساعت و ۱۷.۷ دقیقه رفتند.
به جز این نهنگها، موجودات دریایی دیگری نیز وجود دارند که به طور متوسط نفس خود را برای مدت طولانیتری حبس میکنند. به عنوان مثال، نهنگهای عنبر میتوانند حدود یک ساعت و نیم قبل از اینکه دوباره برای اکسیژنگیری بیرون بیایند در زیر آب بمانند.
در میان غیر آببازسانان (پستانداران دریایی شامل نهنگها، دلفینها و گرازماهیان)، فوکهای فیلی رکورد دار هستند که میتوانند نفس خود را تا دو ساعت در زیر آب حبس کنند.
این حیوانات چگونه قادرند نفس خود را برای چنین مدت طولانی حبس کنند؟
یکی از مهمترین دلایلی که باعث میشود این پستانداران بتوانند برای مدت طولانی زیر آب بمانند این است که ماهیچههای آنها مملو از پروتئینی به نام میوگلوبین است که اکسیژن را ذخیره کرده و تحویل آن به سلولهای ماهیچهای را تسهیل و از تامین پایدار اکسیژن در طول غواصی اطمینان حاصل میکند. همچنین، این حیوانات دارای سیستم قلبی عروقی تخصصی هستند که توزیع اکسیژن به اندامها و بافتهای حیاتی را در اولویت قرار میدهد و در عین حال آن را برای عملکردهای ضروری بدن حفظ میکنند.
انسانها نیز میوگلوبین دارند، اما این پروتئین در غلظتهای بسیار پایینتر وجود دارد، چرا که میزان بالای این پروتئین در ما باعث ایجاد بیماری میکند.
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، نشان داده شد که میوگلوبین این پستانداران دارای «بار مثبت» است. دکتر مایکل برنبرینک، درباره بار مثبت این پروتئین گفت: «این موضوع باعث میشود که این پروتئین ها مثل قطبهای همنام آهنربا، یکدیگر را دفع کنند. این موضوع باعث تحمل مقادیر بالای این پروتئین در عضلات آن ها شده و از چسبیدن آن به یکدیگر و گرفتگی عضلانی جلوگیری میکند.»
با این حال، به غیر از میوگلوبین، محققان همچنین گمان میکنند که نهنگهای غازنوک ممکن است سرعت متابولیسم پایینی داشته باشند، به این معنی که اکسیژن را به سرعت مصرف نمیکنند و با تحمل سطوح بالاتر دی اکسید کربن، اکسیژن را برای مدت طولانیتر شنا در زیر آب حفظ میکنند.
زمانی که آنها در نهایت مجبور به تغییر سوخت و ساز خود بدون اکسیژن میشوند، تصور می شود که تحمل بهتری نسبت به لاکتاتی که در ماهیچهها ایجاد می شود دارند.